معرفی وبلاگ
با تو گر خواهي سخن گويد " خدا " قرآن بخوان
تا شود روح تو با حق آشنا قرآن بخوان
اي بشر ياد "خدا" آرامش دل مي دهد
دردمندان را بود قرآن دوا ، قرآن بخوان
--- مشتاق نظرات سازنده شما --خادم قرآن لطیف درویشی
latif@chmail.ir
دسته
دانش افزا
آرشیو
آمار وبلاگ
Rss
طراح قالب
«7» وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ ءَايَتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِراً كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِى أُذُنَيْهِ وَقْراً فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
و هرگاه آيات ما بر او خوانده شود، مستكبرانه روى برگرداند، چنان كه گويى آن را نشنيده، گويا در گوشهاى او سنگينى است، پس او را به عذابى دردناك بشارت ده.
و هرگاه آيات ما بر او خوانده شود، مستكبرانه روى برگرداند، چنان كه گويى آن را نشنيده، گويا در گوشهاى او سنگينى است، پس او را به عذابى دردناك بشارت ده.
نكتهها:
كلمهى «وَقْر»، به معناى سنگينى است. به افراد با شخصيّت و سنگين نيز باوقار مىگويند.
از اين آيه استفاده مىشود كه افراد متكبّر، حتّى حاضر به شنيدن سخن حقّ نمىباشند. چه رسد به آنكه آن را بشنوند و در آن انديشه كنند و اگر منطقى نبود نپذيرند.
پيامها:
1- شنيدن سخنان لهو و باطل، آمادگى پذيرش حقّ را از انسان سلب مىكند. «لهو الحديث... ولّى مستكبراً»
2- برخى افراد، از هر زبانى آيات الهى را بشنوند، باز هم زير بار نمىروند. «و اذا تُتلى عليه آياتنا ولّى مستكبراً»
گوش اگر گوش تو و ناله اگر نالهى من
آنچه البتّه به جايى نرسد فرياد است
3- روحيهى استكبارى، مانع پذيرش حقّ و حقيقت است. «ولّى مُستكبراً»
4- گوش ندادن به سخن حقّ، نشانهى استكبار است. «مُستكبراً كان لم يسمعها»
5 - مستكبران را تحقير كنيد. «كأنّ فى اُذنيه وقراً»
6- يكى از شيوههاى تبليغى و تربيتى قرآن، استفاده از مثال و تمثيل است. «كَأن... كَأَنّ...»
7- كسى كه حقّ را نمىپذيرد، مثل كسى است كه هر دو گوش او سنگين باشد. «كأنّ فى اُذنيه وَقرا»
كلمهى «وَقْر»، به معناى سنگينى است. به افراد با شخصيّت و سنگين نيز باوقار مىگويند.
از اين آيه استفاده مىشود كه افراد متكبّر، حتّى حاضر به شنيدن سخن حقّ نمىباشند. چه رسد به آنكه آن را بشنوند و در آن انديشه كنند و اگر منطقى نبود نپذيرند.
پيامها:
1- شنيدن سخنان لهو و باطل، آمادگى پذيرش حقّ را از انسان سلب مىكند. «لهو الحديث... ولّى مستكبراً»
2- برخى افراد، از هر زبانى آيات الهى را بشنوند، باز هم زير بار نمىروند. «و اذا تُتلى عليه آياتنا ولّى مستكبراً»
گوش اگر گوش تو و ناله اگر نالهى من
آنچه البتّه به جايى نرسد فرياد است
3- روحيهى استكبارى، مانع پذيرش حقّ و حقيقت است. «ولّى مُستكبراً»
4- گوش ندادن به سخن حقّ، نشانهى استكبار است. «مُستكبراً كان لم يسمعها»
5 - مستكبران را تحقير كنيد. «كأنّ فى اُذنيه وقراً»
6- يكى از شيوههاى تبليغى و تربيتى قرآن، استفاده از مثال و تمثيل است. «كَأن... كَأَنّ...»
7- كسى كه حقّ را نمىپذيرد، مثل كسى است كه هر دو گوش او سنگين باشد. «كأنّ فى اُذنيه وَقرا»
«6» وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِى لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُواً أُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ
و برخى از مردم، خريدار سخنان بيهوده و سرگرم كنندهاند، تا بى هيچ علمى، (ديگران را) از راه خدا گمراه كنند و آن را به مسخره گيرند؛ آنان برايشان عذابى خوار كننده است.
و برخى از مردم، خريدار سخنان بيهوده و سرگرم كنندهاند، تا بى هيچ علمى، (ديگران را) از راه خدا گمراه كنند و آن را به مسخره گيرند؛ آنان برايشان عذابى خوار كننده است.
نكتهها:
كلمهى «لَهْو»، به معناى چيزى است كه انسان را از هدف مهم بازدارد. «لهو الحديث»، به سخن بيهودهاى گويند كه انسان را از حقّ باز دارد، نظير حكايات خرافى و داستانهايى كه انسان را به فساد و گناه مىكشاند. اين انحراف گاهى بهخاطر محتواى سخن است و گاهى بهخاطر اسباب و ملازمات آن از قبيل آهنگ و امور همراه آن.(22)
شخصى به نام نضربن حارث كه از حجاز به ايران سفر مىكرد، افسانههاى ايرانى - مانند افسانهى رستم و اسفنديار و سرگذشت پادشاهان - را آموخته و براى مردم عرب بازگو مىكرد و مىگفت: اگر محمّد براى شما داستان عاد و ثمود مىگويد، من نيز قصّهها و اخبار عجم را بازگو مىكنم. اين آيه نازل شد و كار او را شيوهاى انحرافى دانست.
برخى مفسّران در شأن نزول اين آيه گفتهاند: افرادى كنيزهاى خواننده را مىخريدند تا برايشان بخوانند و از اين طريق مردم را از شنيدن قرآن توسط پيامبر باز مىداشتند، كه آيهى فوق، در مذّمت چنين افرادى نازل شد.(23)
اين آيه به يكى از مهمترين عوامل گمراه كننده كه سخن باطل است اشاره نموده است. در آيات ديگر قرآن، به برخى ديگر از عوامل گمراهى مردم اشاره شده كه عبارتند از:
الف: طاغوت، كه گاهى با تحقير «استخفّ قومه»(24) و گاهى با تهديد مردم را منحرف مىكند. «لاجعلنّك من المسجونين»(25)
ب: شيطان، كه با وسوسههايش انسان را گمراه مىكند. «يريد الشيطان ان يضلّهم»(26)
ج: عالم و هنرمند منحرف كه با استفاده از دانش و هنرش ديگران را منحرف مىسازد. «و اضلّهم السّامرى»(27)
د: صاحبان قدرت و ثروت، كه با استفاده از قدرت و ثروت، مردم را از حقّ بازمى دارند. «انّا اَطعنا سادتنا و كبرائنا فاضلّونا السبيلا»(28)
ه: گويندگان و خوانندگانى كه مردم را سرگرم كرده و آنان را از حقّ و حقيقت باز مىدارند. «يشرى لهو الحديث ليضلّ عن سبيل اللّه»
پيامها:
1- سرمايهگذارى براى مبارزه و تهاجم فرهنگى عليه حقّ، سابقهاى طولانى دارد. «و من النّاس من يشترى لهو الحديث»
2- هر چه در مقابل حكمت قرار گيرد، لهو و مانع رسيدن به كمال است. «الكتاب الحكيم - لهو الحديث» (تعجّب از افرادى است كه حكمت رايگان پيامبر معصوم را رها كرده و بدنبال خريد لهو از افراد لاابالى مىباشند.)
كلمهى «لَهْو»، به معناى چيزى است كه انسان را از هدف مهم بازدارد. «لهو الحديث»، به سخن بيهودهاى گويند كه انسان را از حقّ باز دارد، نظير حكايات خرافى و داستانهايى كه انسان را به فساد و گناه مىكشاند. اين انحراف گاهى بهخاطر محتواى سخن است و گاهى بهخاطر اسباب و ملازمات آن از قبيل آهنگ و امور همراه آن.(22)
شخصى به نام نضربن حارث كه از حجاز به ايران سفر مىكرد، افسانههاى ايرانى - مانند افسانهى رستم و اسفنديار و سرگذشت پادشاهان - را آموخته و براى مردم عرب بازگو مىكرد و مىگفت: اگر محمّد براى شما داستان عاد و ثمود مىگويد، من نيز قصّهها و اخبار عجم را بازگو مىكنم. اين آيه نازل شد و كار او را شيوهاى انحرافى دانست.
برخى مفسّران در شأن نزول اين آيه گفتهاند: افرادى كنيزهاى خواننده را مىخريدند تا برايشان بخوانند و از اين طريق مردم را از شنيدن قرآن توسط پيامبر باز مىداشتند، كه آيهى فوق، در مذّمت چنين افرادى نازل شد.(23)
اين آيه به يكى از مهمترين عوامل گمراه كننده كه سخن باطل است اشاره نموده است. در آيات ديگر قرآن، به برخى ديگر از عوامل گمراهى مردم اشاره شده كه عبارتند از:
الف: طاغوت، كه گاهى با تحقير «استخفّ قومه»(24) و گاهى با تهديد مردم را منحرف مىكند. «لاجعلنّك من المسجونين»(25)
ب: شيطان، كه با وسوسههايش انسان را گمراه مىكند. «يريد الشيطان ان يضلّهم»(26)
ج: عالم و هنرمند منحرف كه با استفاده از دانش و هنرش ديگران را منحرف مىسازد. «و اضلّهم السّامرى»(27)
د: صاحبان قدرت و ثروت، كه با استفاده از قدرت و ثروت، مردم را از حقّ بازمى دارند. «انّا اَطعنا سادتنا و كبرائنا فاضلّونا السبيلا»(28)
ه: گويندگان و خوانندگانى كه مردم را سرگرم كرده و آنان را از حقّ و حقيقت باز مىدارند. «يشرى لهو الحديث ليضلّ عن سبيل اللّه»
پيامها:
1- سرمايهگذارى براى مبارزه و تهاجم فرهنگى عليه حقّ، سابقهاى طولانى دارد. «و من النّاس من يشترى لهو الحديث»
2- هر چه در مقابل حكمت قرار گيرد، لهو و مانع رسيدن به كمال است. «الكتاب الحكيم - لهو الحديث» (تعجّب از افرادى است كه حكمت رايگان پيامبر معصوم را رها كرده و بدنبال خريد لهو از افراد لاابالى مىباشند.)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشندهى مهربان
«1» الم «2» تِلْكَ ءَايَتُ الْكِتَبِ الْحَكِيمِ
الف، لام، ميم. اين، آياتِ كتابِ سراسر حكمت است.
«3» هُدىً وَرَحْمَةً لِّلْمُحْسِنِينَ
كه (مايهى) هدايت و رحمت، براى نيكوكاران است.
«4» الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُم بِالْأَخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ
آنان كه نماز به پا مىدارند و زكات مىپردازند و تنها آنان به آخرت يقين دارند.
به نام خداوند بخشندهى مهربان
«1» الم «2» تِلْكَ ءَايَتُ الْكِتَبِ الْحَكِيمِ
الف، لام، ميم. اين، آياتِ كتابِ سراسر حكمت است.
«3» هُدىً وَرَحْمَةً لِّلْمُحْسِنِينَ
كه (مايهى) هدايت و رحمت، براى نيكوكاران است.
«4» الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُم بِالْأَخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ
آنان كه نماز به پا مىدارند و زكات مىپردازند و تنها آنان به آخرت يقين دارند.
نكتهها:
از مجموع بيست و نه سورهى قرآن كه با حروف مقطّعه آغاز مىشود، در بيست و چهار مورد، پس از آن حروف، عظمت قرآن مطرح شده كه بيانگر آن است كه اين قرآن از همين حروف الفبا كه در اختيار شماست تأليف يافته، ولى هيچ كس از شما نمىتواند همانند آن را بياورد.
عموم نويسندگان، كتابِ خود را خالى از نقص نديده و به خاطر نقصها و اشكالات كتابشان، از خواننده عذرخواهى مىكنند و از پيشنهادها و انتقادها استقبال مىكنند؛ تنها خداوند است كه دربارهى كتاب خود با صراحت مىفرمايد: «الكتاب الحكيم» تمام آياتش، محكم و بر اساس حكمت است. كتابى استوار و خللناپذير كه هيچ نقص و عيبى در آن راه ندارد.
خداوند در يك جا، قرآن را مايهى هدايت متّقين مىخواند، «هدىً للمتّقين»(17) و در جاى ديگر آن را مايهى هدايت و بشارت مؤمنان مىداند، «هدىً و بشرى للمؤمنين»(18) و در اين سوره، قرآن را مايهى هدايت و رحمت براى نيكوكاران مىشمرد، «هدىً و رحمة للمحسنين» پس قرآن مراحل سه گانهى تكامل را در بردارد، مايهى هدايت، بشارت و رحمت است.(19)
نماز، جامع همهى كمالات معنوى است مانند: طهارت، تلاوت قرآن، اقرار به توحيد و نبوّت و ولايت، ذكر و دعا، سلام، قيام، ركوع، سجود و توجّه به حق؛ و زكات جبران همهى كاستىهاى مادّى است.
در قرآن، مفهوم «زكات»، گستردهتر از آن است كه در فقه آمده، زيرا علاوه بر زكاتِ فقهى، عموم كمكهاى مالى را شامل مىشود.
پيامها:
1- ارشاد و هدايت، بايد بر اساس حكمت باشد. «آيات الكتاب الحكيم هدىً»
2- قرآن، عين هدايت و رحمت است. «هدىً و رحمة» (كلمههاى «هدىً» و «رحمة» در قالب مصدرى آمده كه نشان مبالغه مىباشد.(20))
3- ارشاد و هدايت، بايد همراه رحمت و محبّت باشد. «هدىً و رحمة»
4- نيكوكاران، آمادگى پذيرش حقّ را دارند. «هدىً للمحسنين»
5 - نماز و زكات، از يكديگر جدا شدنى نيستند. «يقيمون الصلوة و يؤتون الزّكاة»
6- اقامهى نماز و پرداخت زكات بايد سيرهى دائمى باشد. («يقيمون» و «يؤتون»، در قالب مضارع آمده كه نشان استمرار است)
7- چون اسلام دين جامعى است، مسئوليّتهاى آن نيز جامع و همه جانبه است. مسئوليّت بدنى: «نماز»، مالى: «زكات» و قلبى: «يقين». «الصلوة، الزّكاة، يوقنون»
8 - ارتباط با خدا (اقامهى نماز) و ارتباط با مردم (پرداختن زكات)، همراه با ايمان به قيامت ارزشمند است. «و هم بالاخرة هم يوقنون»
از مجموع بيست و نه سورهى قرآن كه با حروف مقطّعه آغاز مىشود، در بيست و چهار مورد، پس از آن حروف، عظمت قرآن مطرح شده كه بيانگر آن است كه اين قرآن از همين حروف الفبا كه در اختيار شماست تأليف يافته، ولى هيچ كس از شما نمىتواند همانند آن را بياورد.
عموم نويسندگان، كتابِ خود را خالى از نقص نديده و به خاطر نقصها و اشكالات كتابشان، از خواننده عذرخواهى مىكنند و از پيشنهادها و انتقادها استقبال مىكنند؛ تنها خداوند است كه دربارهى كتاب خود با صراحت مىفرمايد: «الكتاب الحكيم» تمام آياتش، محكم و بر اساس حكمت است. كتابى استوار و خللناپذير كه هيچ نقص و عيبى در آن راه ندارد.
خداوند در يك جا، قرآن را مايهى هدايت متّقين مىخواند، «هدىً للمتّقين»(17) و در جاى ديگر آن را مايهى هدايت و بشارت مؤمنان مىداند، «هدىً و بشرى للمؤمنين»(18) و در اين سوره، قرآن را مايهى هدايت و رحمت براى نيكوكاران مىشمرد، «هدىً و رحمة للمحسنين» پس قرآن مراحل سه گانهى تكامل را در بردارد، مايهى هدايت، بشارت و رحمت است.(19)
نماز، جامع همهى كمالات معنوى است مانند: طهارت، تلاوت قرآن، اقرار به توحيد و نبوّت و ولايت، ذكر و دعا، سلام، قيام، ركوع، سجود و توجّه به حق؛ و زكات جبران همهى كاستىهاى مادّى است.
در قرآن، مفهوم «زكات»، گستردهتر از آن است كه در فقه آمده، زيرا علاوه بر زكاتِ فقهى، عموم كمكهاى مالى را شامل مىشود.
پيامها:
1- ارشاد و هدايت، بايد بر اساس حكمت باشد. «آيات الكتاب الحكيم هدىً»
2- قرآن، عين هدايت و رحمت است. «هدىً و رحمة» (كلمههاى «هدىً» و «رحمة» در قالب مصدرى آمده كه نشان مبالغه مىباشد.(20))
3- ارشاد و هدايت، بايد همراه رحمت و محبّت باشد. «هدىً و رحمة»
4- نيكوكاران، آمادگى پذيرش حقّ را دارند. «هدىً للمحسنين»
5 - نماز و زكات، از يكديگر جدا شدنى نيستند. «يقيمون الصلوة و يؤتون الزّكاة»
6- اقامهى نماز و پرداخت زكات بايد سيرهى دائمى باشد. («يقيمون» و «يؤتون»، در قالب مضارع آمده كه نشان استمرار است)
7- چون اسلام دين جامعى است، مسئوليّتهاى آن نيز جامع و همه جانبه است. مسئوليّت بدنى: «نماز»، مالى: «زكات» و قلبى: «يقين». «الصلوة، الزّكاة، يوقنون»
8 - ارتباط با خدا (اقامهى نماز) و ارتباط با مردم (پرداختن زكات)، همراه با ايمان به قيامت ارزشمند است. «و هم بالاخرة هم يوقنون»
-------------------------------------------------
منبع : قرائتي، محسن، تفسير سوره لقمان