برگرفته از پايگاه بيتوته

لقمان حكيم، غلام سياهي بود كه در سرزمين سودان چشم به جهان گشود. گرچه او چهره اي سياه و نازيبا داشت،ولي از دلي روشن، فكري باز و ايماني استوار برخوردار بود.

  او كه در آغاز جواني برده اي مملوك بود، به دليل نبوغ عجيب و حكمت وسيعش آزاد شد و هر روز مقامش اوج گرفت تا شهره ي آفاق شد. او مردي امين بود، چشم از حرام فرو مي بست، از اداي حرف ناسزا و بي مورد پرهيز مي كرد و هيچگاه دامن خود را به گناه نيالود و همواره در امور زندگي شرط عفت و اخلاص را رعايت مي كرد. اوقات فراغت خود را به سكوت و تفكر در امور جهان و معرفت حق تعالي مي گذراند و براي گذراندن ...

 
 * اگر در كودكى خود را ادب كنى، در بزرگى از آن بهره‏مند مى‏شوى.
 * از كسالت و تنبلى بپرهيز، بخشى از عمرت را براى آموزش قرار بده و با افراد لجوج، گفتگو و جدل نكن.
 * با فقها مجادله مكن، با فاسق رفيق مشو، فاسق را به برادرى مگير و با افراد متّهم، همنشين مشو.
 * تنها از خدا بترس و به او اميدوار باش. بيم و اميد نسبت به خدا در قلب تو يكسان باشد.
 * بر دنيا تكيه نكن و دل مبند و دنيا را به منزله‏ى پلى در نظر بگير.
 * بدان كه در قيامت از تو درباره‏ى چهار چيز مى‏پرسند: از جوانى كه در چه راهى صرف كردى، از عمرت كه در چه فنا كردى، از مال و دارايى‏ات كه از چه راهى بدست آوردى و آن را در چه راهى مصرف كردى.
 * به آنچه در دست مردم است چشم مدوز و با همه‏ى مردم با حسن خلق برخورد كن.
 * با همسفران زياد مشورت كن و توشه‏ى سفر خود را بين آنها تقسيم كن.
 * اگر با تو مشورت كردند، دلسوزى خود را خالصانه به آنها اعلام كن. اگر از تو كمك و قرضى درخواست كردند، مساعدت كن و به سخن كسى كه سنّ او بيشتر از توست، گوش‏فراده.
 * نمازت را در اوّل وقت بخوان، نماز را حتّى در سخت‏ترين شرايط به جماعت بخوان.(47)
 * اگر در نماز بودى، قلب خود را حفظ كن.
 * اگر در حال غذا خوردن بودى، حلق خود را حفظ كن.
 * اگر در ميان مردم هستى، زبان خود را حفظ كن.
 * هرگز خدا ومرگ را فراموش مكن، امّا احسانى كه به مردم مى‏كنى يا بدى كه ديگران درحقّ تو مى‏كنند فراموش كن.(48)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

47) تفسير كنزالدقائق ذيل آيه.
48) تفسير روح البيان، ذيل آيه.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

منبع : قرائتي، محسن، تفسير سوره لقمان،